Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming

Reactie

Naam Xonar Jeugdzorg Limburg (Drs G Coenen)
Plaats Maastricht
Datum 3 juni 2021

Vraag1

Wat zijn volgens u de positieve aspecten van het toekomstscenario en waarom vindt u dat?
De 4 basisprincipes (gezinsgericht, rechtsbeschermend/transparant, eenvoudig, lerend) worden onderschreven vanuit het werkveld en goed deze expliciet als zodanig te benoemen.
Dat is een belofte waarvoor we allemaal willen staan, niet alleen de VNG-gemeenten en de GI's maar zeker ook het samenspel met de zorgaanbieders.

Vraag2

In hoeverre denkt u dat het toekomstscenario de condities schept om kinderen, gezinnen en huishoudens effectief hulp te bieden en te beschermen en waarom vindt u dat?
Het toekomstscenario beschrijft deze interessante belofte daadwerkelijk iets te bieden te hebben aan het realiseren van maatschappelijke waarde om aan onveilige situaties te werken. In tegenstelling tot de nu (te veel) categorale insteek, spreekt het stuk specifiek over een inclusiever stelsel. Van kind naar gezin; iets waar effectieve kind- en gezinsbescherming voor moet staan; waarin de zorg naar het kind en zijn gezin komt in plaats van (nu te veel) andersom.
Met "blended care" als terminologie voor de aloude discussie " stepped-care > matched-care " handen en voeten te geven.

Vraag3

Welke aandachtspunten en/of suggesties wilt u verder nog meegeven voor het toekomstscenario en de implementatie ervan?
Het bestaan van diverse organisatie en "tafels" -als Veilig Thuis, RvdK, GI, CJG, JGZ, experttafels, expertisecentrum, ZAT, MASS, veiligheidshuizen, stadsmariniers, actieteams Jeugd-: allemaal naast elkaar met grote overlappende taken raakt momenteel nog sterk de negen kerntaken van effectieve kind- en jeugdbescherming, als beschreven in het toekomstscenario.
Daar moet aandacht voor zijn en verandering in komen. Casuïstiek wordt soms volledig nergens besproken en soms op 5 tafels tegelijkertijd; afhankelijk van toeval, geografische situatie, vakmanschap, synergie, bereik, etc.

Daarnaast heerst er nog vaak een conservatieve, risico-aversie attitude in de jeugdbescherming, waardoor de echte verandering in de jeugdzorg (namelijk de jeugdzorg weer van de burger maken waarin iedereen bijdraagt naar vermogen) soms zelfs schadelijk is voor de kinderen en hun gezin. Zoals psychologe en onderzoeker Evi Verbeke -Gent University- recent stelde: "als dwang niet werkt, waarom gebruiken hulpverleners die dan zo veel?" (sociaal.net 1 april 2021)

Vraag4

Wilt u vanuit uw kennis en ervaring nog nader reflecteren op een of meerdere van onderstaande aspecten van het toekomstscenario? Zo ja, dan ontvangen we graag hieronder (of in de bijlage) uw schriftelijke reactie hierop. Zo nee, dan kunt u deze vraag overslaan.

- De noodzakelijke condities voor het waarborgen van de rechtsbescherming en rechtsgelijkheid van kinderen, gezinnen en huishoudens
- De noodzakelijke condities voor het waarborgen van een gezinsgerichte aanpak (denk aan combinaties van hulp, bestaanszekerheid, volwassen GGZ)
- De brede verbinding van het toekomstscenario met de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties (0-100)
- De toepassing van rechtspraak in de gezinsgerichte aanpak (denk aan combinaties van juridische instrumenten en interventiemogelijkheden gericht op opvoeders)
- De taken en expertise van het lokale team
- De noodzakelijke condities voor het tijdig betrekken van specialistische expertise door de lokale teams, zoals die van het Regionaal Veiligheidsteam en de volwassen GGZ
- De taken en expertise van het Regionaal Veiligheidsteam
- Passende schaalgrootte van het Regionaal Veiligheidsteam
- De condities voor integrale sturing zorg-veiligheid
- Vereenvoudiging van verschillende toezichtmechanismen
Ook in de "Bestuurlijke Werkgroep Naar een Jeugdzorg die Beter Beschermt" hebben de beloften vanuit het toekomstscenario de volle aandacht om in het verdere traject aldaar op te pakken. Daarin is het toekomstscenario ook besproken. Jeugdzorg kan dit niet alleen; alleen die pretentie is al verkeerd en dat ademt het toekomstscenario ook.
Maar het gaat natuurlijk over hoe het "van abstract naar concreet komt": hoe zit het met de beschikbaarheid van (hoog)specialistische jeugdzorg?, met de beschikbaarheid van kwalitatief goed generalistisch ingesteld (jeugd)zorgaanbod?, met het welzijnswerk? Hoe worden de professionals meegenomen in deze beloften vanuit het toekomstscenario, ook in de schotten jeugdhulp/jeugdbescherming? Hoe kan kleinschaligheid gerealiseerd zijn qua omslag van te lage tarieven? Hoe zit het met overvolle caseloaden aan de kant van de GI's en de zorgaanbieders?