Klimaatplan en INEK
Reactie
| Naam | Kaper Architectuur en Bouwadvies (ir. architect Gijs Kaper) |
|---|---|
| Plaats | Eindhoven |
| Datum | 4 oktober 2019 |
Vraag1
- Algemeen -Het centrale doel in het klimaatbeleid, het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, raakt aan het leven van alledag. Zo gaan we onze huizen anders verwarmen en gebruiken we andere vormen van energie. De transitie is daarom in de eerste plaats een maatschappelijke transitie. Burgers en bedrijven staan voor een reeks beslissingen die van invloed zijn op hoe we wonen, ons verplaatsen, wat we eten, de producten die we kopen, hoe we ons geld verdienen. Iedereen kan dus bijdragen aan de transitie. De overheid wil burgers en bedrijven hierbij zoveel mogelijk ondersteunen.
Vraag 1a: Wat zijn volgens u de belangrijkste aandachtspunten bij de uitvoering van het klimaatbeleid?
Vraag 1b: Hoe kijkt u aan tegen de rollen van verschillende partijen in de transitie (burgers, bedrijven, overheid, kennisinstellingen, NGO’s, etc.)?
1a: Vergroot de CO2-opname in Nederland door hier gewassen te telen waar je isolatiemateriaal voor de bouw mee kan maken, zodat er CO2 opgeslagen wordt EN bespaart wordt in stookkosten. Dit kan met vezelhennep en bouwen met kalkhennep. Het moet wel grootschalig en prefab om te kunnen concurreren. Stop met subsidie aan apparaten, maar schaf de btw op zonnepanelen en biobased bouwmaterialen af. Stop met verbranden van biomassa, maar maak daar bouwvezelplaat van, zodat de CO2 voor lange tijd uit de lucht blijft.
1b Schaf de BTW op lokaal geproduceerde biobased bouwmaterialen af. Schaf de btw op lokaal geproduceerde zonnepanelen af. Hou het simpel, lucratief, effectief en loop als overheid niet in de weg. Universiteit Wageningen kan samen met TU Delft en Eindhoven op zoek naar gewassen die het meeste CO2 opnemen (eendenkroos bijvoorbeeld) en die als bouwmateriaal inzetten (geen idee hoe je met eendenkroos bouwt, maar dat zal de opdracht aan kennisinstellingen moeten zijn). Isolatie van Eendenkroos: Je vangt het meeste CO2 op en bespaart vervolgens de meeste energie.
Vraag2
- Strategie voor de lange termijn -Het Klimaatplan en het INEK beschrijven het beleid voor de periode 2021-2030. Dat is er vooral op gericht om in 2030 -49% reductie t.o.v. 1990 te realiseren. Diverse maatregelen zullen ook bijdragen aan verdergaande reducties in de periode na 2030. Daarnaast zal aanvullend beleid voor de lange termijn nodig zijn. Dat beleid zal bovendien rekening moeten houden met toekomstige ontwikkelingen die ons voor nieuwe uitdagingen kunnen stellen. Daarom is een langetermijnoriëntatie in het beleid van belang. Het betreft ontwikkelingen en maatregelen op terreinen als technologie, sociale aspecten, financieel-economisch en de relatie met ander beleid. Enkele voorbeelden zijn de rol van hernieuwbaar gas, de ontwikkeling van gedrag, de prikkels die passend zijn om het bedrijfsleven klimaatvriendelijker te maken en hoe rekening kan worden gehouden met biodiversiteit.
Vraag 2: Welke onderwerpen (en uitdagingen) verdienen volgens u bijzondere aandacht van het klimaatbeleid met het oog op de periode 2030-2050 en waarom?
Kernenergie. Het kan niet zo zijn dat het verbranden van biomassa 11,4 miljard overheidsgeld krijgt, terwijl je daarvoor een 3e generatie EPR-kerncentrale van 1600 MW kan bouwen die in 4,8% van de hele Nederlandse electriciteitsbehoefte voorziet met 95% minder CO2-uitstoot dan een kolencentrale. Kerncentrales niet subsidiëren en CO2-uitstoot met vervoeren en verstoken van biomassa wel subsidiëren is onacceptabel als je het echt 'beleid' wilt noemen. Een EPR-kerncentrale kan alleen als basislast gebruikt worden vanwege de hoge prijs. Maar het maakt de boel wel stabieler en drie locaties kunnen dus volgezet worden. Dan kan Nederland in 2035 30% kernenergie hebben. Staar je niet blind op 2030.
Thorium. Besteed een deel van SDE+ naar Thorium-onderzoek, waarin Nederland nog steeds een voorloper is. Thorium is wel verschaalbaar is de verwachting. Tot die tijd zal Nederland altijd gas- of kolengestookte electriciteit als achtervang van Wind en Zon houden. Wind en Zon zijn goedkoop en goed. Samen met verschaalbaar Thorium zou perfect zijn. Tot die tijd blijf bij gas.
Biobased (ver-)bouwen: Neem CO2 op in planten en bouw daar langdurig bestendige huizen mee op industriële schaal. Stop nu eens met btw heffen op isolatie.
Transport: Eis van alle zeeschepen in Rotterdam een katalysator. Nederland kan de leiding nemen in die eis, samen met Antwerpen en Hamburg.
Vraag3
- Samenwerking met andere landen -Alle Europese lidstaten stellen, net als Nederland, een plan op (INEK) waarmee ze inzicht bieden in hun energie- en klimaatbeleid voor de periode 2021 tot en met 2030. Deze plannen vormen een instrument om het energie- en klimaatbeleid van de lidstaten onderling beter af te stemmen. Op een aantal onderwerpen werkt Nederland nauw samen met de buurlanden of met andere Europese lidstaten. Een aantal voorbeelden van samenwerking zijn:
• Het Nederlandse elektriciteitsnet is verbonden met de netwerken van andere West-Europese landen. Dit maakt internationaal transport van elektriciteit makkelijker, efficiënter en goedkoper. Voor gebruikers resulteert dit in lagere kosten en een hogere leveringszekerheid: de zekerheid dat er altijd elektriciteit uit het stopcontact komt.
• Met landen aan de Noordzee aan de ontwikkeling van windenergie op zee in internationale wateren.
• Nederland werkt in EU programma’s met andere regio’s, steden en lidstaten aan nieuwe innovatieve projecten, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam vervoer en slimme elektriciteitsnetten die vraag en aanbod van elektriciteit slim aan elkaar kunnen koppelen
Vraag 3a: Waar zou volgens u de samenwerking met andere lidstaten op gericht moeten zijn? Wat vraagt om samenwerking op Europees niveau en wat zou een plek moeten krijgen in samenwerking met (een kopgroep van) gelijkgestemde lidstaten?
Vraag 3b: Wat kunt u zelf bijdragen, en welke ondersteuningsbehoefte heeft u?
3a: Laat de Fransen 5000 MW aan kerncentrales in Borssele neerzetten voor 36 miljard Euro. Dat is 15% van de electriciteitsbehoefte in Nederland.
Vraag voor die 'gunst' om hun staatsschuld een beetje af te lossen of iets anders wat Nederland graag wilt dat Fransen gaan doen.
We kunnen de EU missen als kiespijn, als ze luchthandel met CO2 blijven bedrijven via Sreapsheetbedrog.
3b: Als architect verbaas ik me erover, dat apparaten van metaal (!) uit China (!) subsidie krijgen uit SDE+, en er 21% btw over in Groningen gekweekte kalkhennep betaald moet worden, terwijl kalkhennep werkelijk CO2 opneemt en bespaart. Ik heb dus een BTW afschaffing nodig op lpkaal biobased bouwmateriaal om voor mijn klanten huizen te kunnen tekenen die ook werkelijk CO2 opnemen en levenslang besparen in plaats van neutraal te zijn op papier, door spreadsheet-bedrog.
Vraag4
- De verduurzaming van de gebouwde omgeving -Woningen en andere gebouwen, zoals kantoren en scholen, gaan de komende 30 jaar verduurzamen. Dat betekent onder andere dat we niet meer op gas koken maar via inductie, en dat we onze huizen in de toekomst verwarmen via elektriciteit of duurzaam gas. Dat gaat geleidelijk en start in de wijken waar het aardgasnet vervangen moet worden, of waar aardgas nu al kosteneffectief vervangen kan worden door duurzame warmte, elektriciteit of duurzaam gas. Gemeenten voeren hierover de regie.
Tegelijk stimuleren we individuele woningeigenaren, verhuurders van woningen en eigenaren van andere gebouwen, zoals kantoren, nu al te starten met energiebesparende maatregelen, door op natuurlijke momenten van verbouwing of vervanging van de cv-ketel te kiezen voor isolatie en duurzamere verwarmingsopties. Tot 2030 zijn er subsidiemiddelen beschikbaar voor isolatie en warmte-installaties. De energiebelasting wordt aangepast zodat een sterkere prikkel ontstaat om te verduurzamen doordat investeringen in verduurzaming zich sneller terugverdienen. Voor individuele woningeigenaren zal het kabinet een breed palet aan aantrekkelijke financieringsmogelijkheden beschikbaar maken, waaronder gebouwgebonden financiering en een warmtefonds met aantrekkelijke voorfinanciering voor iedereen (ook voor degenen die nu geen financieringsmogelijkheden hebben).
Corporaties gaan afspraken maken over tussendoelen in 2030. Er worden een standaard en streefwaarden ontwikkeld om woningeigenaren en verhuurders handelingsperspectief te bieden.
Om ervoor te zorgen dat de energiekosten van meer huishoudens lager worden of niet onevenredig hard stijgen, moeten we ervoor zorgen dat het verduurzamen van woningen goedkoper wordt. Door de bij de Bouwagenda aangesloten partijen wordt de komende jaren gewerkt aan een kostenreductie van de verduurzaming van 20 tot 40%. Ter ondersteuning hiervan is inmiddels een ambitieus innovatie- en opschalingsprogramma gestart en het Bouw Techniek en Innovatie Centrum opgericht. Voor de gebouwen als kantoren, scholen en zorginstellingen komt er een streefdoel voor 2030 en een eindnorm in 2050. In routekaarten geven grote gebouweigenaren aan hoe ze toewerken naar het streefdoel en de eindnorm. De afspraken over de gebouwde omgeving vormen zo een samenhangend geheel.
Vraag 4: Welke aanvullende ideeën heeft u om de gebouwde omgeving te verduurzamen? En wat kunt u daar zelf aan bijdragen?
Biobased (ver-)bouwen: Neem CO2 op in planten en bouw daar langdurig bestendige huizen mee op industriële schaal. Stop nu eens met btw heffen op isolatie.
Als de BTW op lokaal geproduceerde biobased materialen is afgeschaft, dan kan ik uitsluitend daarmee ontwerpen maken als architect. Dit kan ook op EU-niveau,. Nu is er vrijwel altijd een fossiel materiaal goedkoper. Die 21% btw maakt het verschil. De overheid heft dus verkeerd en cre-eert zo te veel CO2.
Vraag5
- De klimaatopgave in de landbouw -In 2050 is de wereldbevolking gegroeid tot zo’n 9,5 miljard mensen. Om de aarde niet uit te putten, moeten we anders gaan consumeren en produceren. Een omschakeling is nodig waarin niet druk op de kostprijs van producten leidend is maar het streven naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en vermindering van de druk op onze leefomgeving. Dat betekent ook een andere inrichting van onze landbouw en landgebruik, zodat grondstoffen en hulpbronnen op een duurzame manier worden gewonnen en optimaal worden benut. Om tot zo’n circulair en klimaatneutraal landbouwsysteem te komen, hebben we een samenhangende aanpak nodig. De kabinetsvisie ‘Waardevol en verbonden’ en het realisatieplan van die visie bieden hiervoor een kader. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een betere verbinding tussen landbouw en natuur, een lager gebruik van niet-hernieuwbare grondstoffen en een beter verdienvermogen voor duurzaam werkende ondernemers. In het Klimaatakkoord zijn concrete maatregelen afgesproken die verbonden zijn met de kabinetsvisie. Boeren, tuinders, bedrijven en andere partijen in en rond landbouw en landgebruik staan nu voor de uitdaging om deze activiteiten in samenhang uit te voeren.
Vraag 5: Welke praktische ideeën heeft u om zoveel mogelijk samenhang aan te brengen tussen de uitvoering van de afspraken uit het Klimaatakkoord en de visie Waardevol en Verbonden?
Laat de boeren dat zelf bedenken.
Iedereen verplicht varken in de tuin in plaats van zo een fossiele plastic groenbak, is wel een leuk idee. Want dan wordt mijn prei een karbonaatje. Ook dat is recycling.
Vraag6
- Participatie bij duurzame elektriciteitsopwekking -Het kabinet vindt het van belang dat burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Met ‘participatie’ worden meerdere dingen bedoeld. Het gaat over het goed betrekken van burgers en bedrijven bij het maken van plannen voor zonne- en windparken, en bij het bouwen van de parken. Dat betekent onder andere dat mensen goed geïnformeerd worden, dat zij ideeën en suggesties kunnen aandragen, kunnen meedenken, en kunnen laten weten wat ze van de plannen vinden. Participatie bij zonne- en windenergie gaat ook over financiële participatie; wanneer bijvoorbeeld burgers, bedrijven of coöperaties geld investeren in een project en/of opbrengsten van een project ontvangen, bijvoorbeeld door uitkering van winst of via een omgevingsfonds voor de gemeenschap.
Op dit moment verzamelen overheden, bedrijven en andere organisaties kennis over hoe burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Dit wordt onder andere opgeschreven in een zogenaamde ‘handreiking’ over participatie in energieprojecten.
Vraag 6: Op welke manier(en) zou u willen participeren in zonne- en windenenergieprojecten en wat vindt u hierbij belangrijk? U kunt hierbij denken aan bovengenoemde voorbeelden, maar ook aan andere vormen van participatie.
Zonneparken voldoen niet aan een goede ruimtelijke ordening. Zeker als daar vezelhennep voor de bouw of eendenkroos voor de varkens had kunnen groeien.
Zonne-energie hoort op daken. Zonneparken kunnen alleen op vervuilde grond een optie zijn.
Kijk naar de opzet van CPO in de bouw. Dat kan met zonnepanelen op daken natuurlijk ook.
Kijk ook of je een dak kan kopen en in het kadaster kan zetten, zonder de grond eronder te hebben. Een gestapeld eigenaarsschap van grond en dak dus. Dat moet de overheid juridisch mogelijk maken in het burgerlijk wetboek boek 5.
Vraag7
- Het stimuleren van elektrische voertuigen -Om de klimaatimpact van de manier waarop we ons vervoeren te verlagen is een verschuiving nodig naar schone vormen van mobiliteit. Voor autoverkeer zijn elektrische voertuigen, aangedreven door duurzaam opgewekte elektriciteit, hard nodig voor die verschuiving. Het kabinet wil daarom de aanschaf van elektrische voertuigen stimuleren, als ook het leasen van elektrische auto’s. Dit geldt voor personen-, bestel- en vrachtauto’s. Daarvoor stelt de overheid subsidies beschikbaar.
Vraag 7a: Waar dient het kabinet rekening mee te houden bij de vormgeving van deze subsidies?
Voor de stimulering van elektrische auto’s onderzoekt het kabinet een subsidie bij de aankoop van een nieuwe of tweedehands elektrische personenauto, het verstrekken van laadtegoed en een subsidie voor een laadpaal en/of batterijgarantie.
Vraag 7b: Wat vindt u van deze instrumenten? Zijn er nog andere manieren om de aankoop van een elektrische auto aantrekkelijk te maken?
Vraag 7c: Wilt u nog andere overwegingen aan het kabinet meegeven voor de uitvoering van het klimaatbeleid voor mobiliteit?
7b Dit is alledrie geen overheidstaak en moet je alledrie niet doen. Zeker niet zolang 75% van de electriciteit uit kolen en gas komt, zoals nu het geval is. Zeker niet als electrische auto's van staal gemaakt zijn of van andere fossiele materialen.
Je hebt meer kernenergie nodig om electriciteit CO2 vrijer te krijgen. Bouw die kerncentrales op alle drie de waarborglocaties eerst vol als overheid. Pas dan wordt electrisch rijden en verwarmen CO2-vrijer. Wind en zon zijn goedkoop en nemen sowieso toe. intensiveer onderzoek naar Thorium zodat dit in 2050 gascentrales kan vervangen.
7c Ja, te veel om op te noemen.
Vraag8
- De bijdrage van circulaire economie aan de klimaatopgave -Voor het klimaatvraagstuk maakt het niet uit of de emissies en emissiereducties binnen of buiten Nederland plaatsvinden. Internationaal is afgesproken dat de uitstoot van broeikasgassen wordt gemonitord op de plaats waar de emissies plaatsvinden. Dit wordt ook wel de “schoorsteenbenadering” genoemd. Er kunnen zich situaties voordoen waar het reduceren van emissies aan de schoorsteen resulteert in hogere (of lagere) emissies elders in de (internationale) productieketen. De schoorsteenbenadering houdt dus geen rekening met emissies die bepaalde activiteiten elders veroorzaken of voorkomen.
Hoewel de schoorsteenbenadering emissies elders in de keten buiten beschouwing laat, is deze aanpak nodig om nationale emissies onderling te kunnen vergelijken, en af te zetten tegen het doelbereik. Voor de nationale doelstelling van 49% CO2-reductie wordt daarom alleen naar nationale CO2-reductie gekeken. Omdat circulaire maatregelen gericht zijn op het sluiten van grondstofketens, vinden de CO2 effecten van deze maatregelen vaak plaats op verschillende plekken in een (internationale) productieketen. Om de kosten van de transitie voor de Nederlandse burger laag te houden, is het kabinet op zoek naar circulaire maatregelen die potentieel hebben om (vooral) in Nederland veel CO2 te reduceren.
Vraag 8: Welke circulaire diensten of concepten kunnen volgens u positief bijdragen aan het kostenefficiënt reduceren van CO2 op het Nederlandse grondgebied?
Heel het IJsselmeer vol eendenkroos kweken. En dat kroos aan de varkens voeren of er isolatie-materiaal van maken. En de import van veevoer verbieden.
Nederland kan de leiding nemen in de katalysatorplicht op alle bestaande scheepvaart, met Rotterdam als troef.
Het hele internationale aspect met veel transport heeft in dit kader pas zin als Zeeschepen een katalysator hebben en de zeilen bij kunnen zetten. En als klimaattoppen per video-conferentie verlopen en nooit meer per vliegtuig. Want anders: averechts, gebabbel.
Vraag9
- De ruimtelijke inpassing van de energietransitie -De transitie brengt veranderingen mee in de fysieke leefomgeving. Een duurzaam energiesysteem vergt meer ruimte dan een fossiel systeem. Deze ruimte is in Nederland – waar elke vierkante meter al een (of meerdere) bestemming(en) heeft – niet vanzelfsprekend. Een goede ruimtelijke aanpak van de transitie, inclusief het maken van (soms ingrijpende) ruimtelijke keuzen, is daarmee een noodzakelijke voorwaarde voor het behalen van de klimaatdoelstellingen.
Vraag 9: Op welke wijze denkt u dat het draagvlak voor de ruimtelijke inpassing van bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen vergroot kan worden?
Door ze op land en akker te verbieden en op zee of dak te plaatsen.
Een duurzaam energiesysteem vergt overigens helemaal niet meer ruimte dan een fossiel systeem. In een passiefhuis van kalkvezelhennep is een waxine-lichtje genoeg op je huis te verwarmen. Haal die warmtepomp eens uit uw denkraam en ga aan het werk.