Zelfstandigenwet

Reactie

Vraag1

Ik vind het voorstel wat nu voorligt met de zelfstandigentoets en werkrelatietoets duidelijk (zoals die is gepubliceerd op de website van Knab).

Ik de volgende opmerkingen over de zelfstandigentoets:

1., 2., 4., 5.: uitstekende objectieve criteria.

3. Je gedraagt je in het economisch verkeer als zelfstandig ondernemer: dit is een subjectief criterium. Het is namelijk zo dat vrijwel al mijn dienstverlening voort komt uit relaties die mij benaderen in plaats van dat ik hen benader. Als ik bakker zou zijn en geen reclame zou maken, maar er komen wel klanten naar mijn winkel, maakt mij dat dan een schijnzelfstandige? In mijn visie is het gedragscriterium subjectief en niet ter zake doendend.

Ik de volgende opmerkingen over de werkrelatietoets:

1. De vrijheid van organisatie van werk is relatief. Je overlegt altijd met je klant. Als de klant persé waterbasis verf wil aan de buitenkant van het huis, terwijl ik als professional liever met terpentinebasis verf werk omdat dat langer mee gaat dan doe ik wat de klant wil.

2. Er is sprake van vrijheid van organisatie van werktijd. Als het mij goed uit komt om 's nachts iemands huis te schilderen omdat ik overdags bezig ben met acquisitie, dan kan de klant daarvan vinden dat hij dat onprettig vindt als er 's nachts iemand rond het huis bezig is, terwijl hij ligt te slapen. Je maakt er dus samen afspraken over hoe je werkt met elkaar.

3. Er is geen sprake van een hiërarchische controle. Misschien is het spreekwoord "de klant is koning" bekend. In principe snap ik dat er geen werknemer-werkgever relatie moet zijn, maar wanneer de klant zegt dat hij een deel niet goed vindt dekken dan doe ik daar nog een laagje overheen.

4. De partijen hebben de bedoeling om anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst arbeid te verrichten: dit is denk ik het beste criterium uit de werkrelatietoets. Als beide partijen aangeven niet de intentie te hebben gehad om op grond van een arbeidsovereenkomst samen te werken én ze hebben dit als zodanig vastgelegd, dan is het wat mij betreft niet mogelijk om elkaar voor de rechter te slepen om een arbeidsovereenkomst af te dwingen.

Vraag2

Uit de administratie van de zelfstandige moet blijken of er voldaan wordt aan de zelfstandigen criteria.
Uit die administratie blijkt namelijk of iemand pensioenpremie afdraagt, welke verzekeringen de zelfstandige heeft, welke buffers hij aanhoud om risico's af te dekken, etc.

Uit de administratie zou in principe ook kunnen blijken hoeveel men aan acquisitie doet, maar dat is niet per definitie daaruit af te leiden. De ondernemer kan namelijk ook hoofdzakelijk gebruik maken van free-publicity of netwerk. Bovendien, zoals ik bij vraag 1 ook al heb aangegeven is het gedragscriterium een subjectief criterium. Het is namelijk zo dat vrijwel al mijn dienstverlening voort komt uit relaties die mij benaderen in plaats van dat ik hen benader. Als ik bakker zou zijn en geen reclame zou maken, maar er komen wel klanten naar mijn winkel, maakt mij dat dan een schijnzelfstandige? In mijn visie is het gedragscriterium subjectief en niet ter zake doendend.

Vraag3

1. De vrijheid van organisatie van werk: vastlegging in de opdrachtvoorwaarden dat er in overleg met de klant zelfstandig gewerkt wordt.

2. Er is sprake van vrijheid van organisatie van werktijd: vastlegging in de opdrachtvoorwaarden dat in overleg met de klant de werktijden zelf bepaald worden.

3. Er is geen sprake van een hiërarchische controle: vastlegging in de opdrachtvoorwaarden dat er tussen de klant en opdrachtuitvoerder geen hiërarchische relatie bestaat.

4. De partijen hebben de bedoeling om anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst arbeid te verrichten: vastleggen in het contract dat partijen geenszins een arbeidsrelatie aangaan (stel dat je nog zou toevoegen "de intentie hebben" dan is daar toch weer een escape die misbruikt kan worden)

Vraag4

Misschien is het wel goed om op te nemen dat wanneer een zelfstandig werkende niet (volledig) voldoet aan de criteria van de zelfstandigentoets en de werkrelatietoets, de toezichthouder of een daartoe aangewezen onafhankelijke partij op basis van onderbouwd onderzoek een uitspraak moet doen of een zelfstandig werkende daadwerkelijk zelfstandig is.

Wat wel essentieel is, is dat ik de eerste 3 criteria van de werkrelatietoets zou schrappen, die zijn moeilijk objectief toetsbaar en voegen nauwelijks wat toe. Criterium 4 moet ondubbelzinnig in opdrachtvoorwaarden worden opgenomen en dan is voldaan aan de werkrelatietoets.

Voor wat betreft de zelfstandigentoets zou ik het subjectieve criterium dat je je in het economisch verkeer gedraagt als zelfstandig ondernemer schrappen. Dit leidt tot onnodige sturing en controle door de overheid: als een ondernemer een onderneming kan drijven zonder reclame te maken dan hoeft hij geen reclame te maken.