Implementatieverslag Verdrag van Aarhus 2021

Reactie

Naam arie Breejen
Plaats Utrecht
Datum 30 augustus 2021

Vraag1

Hebt u vragen of opmerkingen? U kunt via deze website reageren op het gehele implementatierapport. Specifiek kunt u reageren door:
• mogelijke feitelijke onjuistheden te benoemen;
• belangrijke aanvullingen te doen;
• praktische voorbeelden te geven.
Graag reageer ik op uw antwoord op vraag 32 over het recht op leven van huidige en toekomstige generaties. U stelt dat ons land daarin een lange traditie kent.

Ten aanzien van de belangen van toekomstige generaties wens ik deze stelling principieel aan te vechten.

Ik ben recentelijk in een publicatie ingegaan op de vraag of de Nederlandse Grondwet de Nederlandse overheid dwingt in haar zorgtaak voor de fysieke leefomgeving (een van de sociale grondrechten) rekening te houden met de belangen van toekomstige generaties. Dat is niet het geval. Constitutioneel hoeft, anders dan in veel andere landen, alleen te worden gekeken naar de belangen van de huidige generaties.

Zoals u ook weet, is de Ned. Grondwet helaas niet voor gerechtelijke toetsing vatbaar. Een uitspraak zoals recentelijk te Duitsland kan in ons land dus niet worden verwacht.

Een afschrift van mijn publicatie zend ik u toe.

Ik ben helaas nog niet heel erg toegekomen aan de vraag in hoeverre de materiele wetgeving van ons land dwingt rekening te houden met de belangen van toekomstige generaties. Mijn eerste bevindingen stellen mij echter niet gerust. Ik verwijs bijvoorbeeld naar de omschrijving van 'gevolgen voor het milieu' in artikel 1.2 Wet milieubeheer. Aan deze omschrijving kan ik niet afleiden dat bestuursorganen in het kader van de uitoefening van een milieubevoegdheid per definitie genoodzaakt zijn rekening te houden met de belangen van toekomstige generaties, laat staan van andere soorten. Met de belangen van toekomstige generaties hoeft alleen expliciet rekening te worden gehouden bij vaststelling van het nationaal milieubeleidsplan, een plan, zo is mijn bestendige ervaring en kennis (zoals van besluitvorming en rechtspraak) gewoonlijk bestemd is voor de eeuwige rust van de bureaulade.

Indien mijn eerste indruk dat de belangen van toekomstige generaties nauwelijks in de Nederlandse wetgeving aan bod hoeven te komen, juist is, dan vind ik een zeer ernstige omissie, een belediging zelfs voor onze kinderen (waarvan er veel ook weer kinderen krijgen, als het ten minste goed is). Ook dit punt verdient ons land wat mij betreft, bijvoorbeeld in het kader van Aarhus (of EVRM) een stevige gerechtelijke tik op de vingers.

Met vriendelijke groet










Bijlage