Herzieningswet Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba en Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Reactie

Vraag1

Graag wil ik reageren op de consultatie van de Wet Openbare lichamen BES en dan met name in de discussie die bezig is over de functie van de Rijksvertegenwoordiger. Ik vind dat deze functie in stand moet blijven. Ik zal hieronder uitleggen waarom.

Als gekeken wordt naar de Memorie van toelichting Herzieningswet WolBes/FinBes (opgesteld in juni 2023) dan wordt middels een tabel aangegeven hoe de functieonderdelen van de Rijksvertegenwoordiger verdeeld moeten worden. Er is te zien dat de verdeling gaat plaatsvinden tussen een Ministerie en de Gezaghebber. Dit lijkt mij een onwenselijke situatie. De reden die ik hiervoor aan wil geven is dat een Ministerie politiek gezien te ver van Bonaire opereert. Daarnaast is de Gezaghebber juist te veel betrokken, omdat deze te dicht op de politiek van Bonaire staat.

Gezien vanuit de politiek van Bonaire is te begrijpen dat zij geen controle vanuit Nederland wenst. Men wil zelfbestuur en zelf kunnen beslissen over het reilen en zeilen van de burgers van Bonaire. En op zich zou dat geen probleem zijn, ware het niet dat sinds jaren politiek en financieel gezien het eiland er slecht voor staat.
Er zijn veel (goedbedoelde) commissies op en over Bonaire, zoals het Cft, die een controlerende en adviserende functie hebben. Het valt echter op dat met elke advies steeds dezelfde opmerkingen worden gemaakt van wat er mis is of verbeterd kan worden. Zo mist bijvoorbeeld de Cft mist de slagkracht om aan tekortkomingen consequenties te hangen. Een toezichthouder die in kan grijpen zou daarom wenselijk zijn.
Voorts is het dat als gekeken wordt naar welke functies vacant komen bij het Openbaar Lichaam het opvalt dat dit voornamelijk hoger kader personeel is. Hierdoor is de bestuurlijke organisatie van Bonaire inmiddels een lichaam met een enorm groot hoofd, maar met kleine armen en benen, waardoor slechts weinig vooruitgang wordt geboekt. Ook hierin zou een Rijksvertegenwoordiger controlerende en toezichthoudende functie kunnen hebben in het stellen van targets en met planning en control.

Al met al zou de functie van de Rijksvertegenwoordiger dan juist de functie zijn om, als het echt uit de klauwen loopt, in te kunnen grijpen. Want ik zie een Gezaghebber dat niet snel doen en denk dat een Ministerie met zoete woorden tevreden wordt gehouden. Het geeft ook de bewoners van Bonaire een mogelijkheid om zaken bij iemand neer te kunnen leggen die dan meer slagkracht heeft.