wijziging van het Besluit zorgverzekering in verband met de collectiviteitskorting

Reactie

Naam KBO-PCOB (drs. M. Vanderkaa)
Plaats Utrecht
Datum 21 december 2018

Vraag1

De beleidstheorie heeft als uitgangspunt dat via (zorg)inhoudelijke afspraken besparingen voor een bepaalde groep worden gerealiseerd; zodat de korting voor deze groep wordt opgebracht door deze besparingen. In de praktijk zien we dat de korting niet opgebracht wordt door besparingen, maar via een opslag op de premie betaald wordt door alle verzekerden. Wat vindt u daarvan en waarom vindt u dat?
Voor de ruim een kwart miljoen leden van onze seniorenorganisatie wil KBO-PCOB de schadelijke koopkrachteffecten van de stijgende zorgkosten zoveel mogelijk beperken. Veel senioren zitten toch al in de knel tussen stagnerende pensioenen enerzijds en hoge kosten anderzijds. Collectiviteiten bieden een kans op solidariteit tussen en mét ouderen. Vanuit deze gedachte hebben wij het voor onze leden mogelijk gemaakt een collectieve zorgverzekering te sluiten bij Zilveren Kruis; uiteraard zijn zij hier niet toe verplicht en staat het hen vrij zich elders te verzekeren.

De veronderstellingen die aan de AMvB ten grondslag liggen, staan ver af van de werkelijke praktijk. Zo heeft KBO-PCOB met collectieve verzekeringspartner Zilveren Kruis de afgelopen jaren samengewerkt aan o.a. de ontwikkeling van het keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis en aan het faciliteren van tabletcoaches die verzekerde senioren digitaal op weg helpen. Deze samenwerking versterkt de zelfredzaamheid van senioren en draagt op deze manier bij aan het betaalbaar houden van de zorg en aan de aanwezigheid van actief participerende ouderen. Leden die via KBO-PCOB een collectieve ziektekostenverzekering van Zilveren Kruis afsluiten krijgen o.a. 25% korting op het pakket Extra Vitaal, dat o.a. vergoedingen biedt voor persoonlijke alarmeringsapparatuur, geheugentraining, valpreventie en een persoonlijke gezondheidscheck met hieruit voortvloeiend leefstijladvies. Bij het afsluiten van een aanvullende verzekering van minstens één ster (niet zijnde een aanvullende tandartsverzekering) krijgen leden een gratis Extra Aanvullend KBO-PCOB-pakket. Laatstgenoemd pakket biedt senioren een aantal specifieke, op de doelgroep afgestemde voordelen zoals: hulp van de zorgcoaches van Zilveren Kruis, zes behandelingen fysiotherapie, extra hulp aan huis na ziekenhuisopname, € 250 extra vergoeding boven op de sterk verruimde mantelzorgregeling vanaf twee sterren, € 35 vergoeding voor een verplichte rijbewijskeuring. Het zorgaanbod wordt toegesneden op de doelgroep. Vanuit de collectiviteit en vanuit de in een seniorenorganisatie gebundelde kennis van de wensen en specifieke zorgbehoeften van senioren innoveren wij zo, in samenwerking met de verzekeraar, het zorgaanbod. Dit komt de kwaliteit van de zorg(verzekering) ten goede. Alles bij elkaar genereert de samenwerking tussen Zilveren Kruis en KBO-PCOB een breed scala aan voordelen, zowel voor de collectief verzekerden zelf als voor de samenleving als geheel.

Vraag2

Denkt u dat deze maatregel bijdraagt aan de vermindering van de mogelijkheden tot risicoselectie via de collectiviteiten?
Er zijn thans collectieve verzekeringen beschikbaar voor een groot aantal doelgroepen; er is dus niet zozeer sprake van een probleem als wel van een rijkdom aan mogelijkheden. Binnen de collectieve verzekering die KBO-PCOB-leden kunnen afsluiten worden alle senioren zonder selectie geaccepteerd. De voorgestelde maatregel beperkt helaas de ruimte en de prikkels voor cliëntenorganisaties enerzijds en zorgverzekeraars anderzijds om afspraken te maken over een collectieve zorgverzekering. In het geval van een collectieve verzekering voor senioren gaat dit ten koste van de mogelijkheden voor maatwerk in de zorgverzekering. Dit vermindert op zijn beurt de ruimte en prikkels om senioren innovatieve zorg op maat te bieden. De AMvB schaadt dus vooral de voordelen van een doelgroepbenadering. Via collectieve verzekeringen ontwikkelde innovaties kunnen later ook opgeschaald worden naar bredere doelgroepen, maar zullen niet meer tot stand komen als de collectiviteiten aan banden worden gelegd.

Vraag3

Denkt u dat deze maatregel bijdraagt aan de vermindering het aantal aangeboden collectiviteiten?
KBO-PCOB ziet niet voor welk probleem de voorgestelde maatregel nu eigenlijk een oplossing is. Collectieve verzekeringen voor senioren maken de markt juist transparanter voor deze doelgroep. Senioren weten zich via de krachtenbundeling van een seniorenorganisatie verzekerd van op hen gerichte zorg die niet alleen betaalbaarder is, maar ook beter. Als aan steeds meer, ook nogal subjectieve, voorwaarden moet worden voldaan, vrezen wij dat dit voor aanbieders van collectieve verzekeringen tot onzekerheid gaat leiden die niet in het belang is van de mensen die baat hebben bij een collectieve zorgverzekering.

Vraag4

Wat is uw algemene reactie op de in de AMvB voorgestelde maatregel?
In navolging van de NZa beschouwt de AMvB de schadelastbeperking die de collectieve verzekering oplevert als voornaamste graadmeter voor het succes van zorginhoudelijke afspraken. Vanzelfsprekend is kostenbeheersing ook wat KBO-PCOB betreft van belang om de premies in de hand te houden, mits de benodigde zorg hier niet onder lijdt. De te sterke focus op schadelastbeperking leidt er echter toe dat kwaliteitsverhogende zorginhoudelijke afspraken die niet direct tot schadelastbeperking leiden, op de achtergrond raken. Hetzelfde geldt voor initiatieven die preventie, een gezonde leefstijl en de zelfredzaamheid van ouderen versterken; juist de collectiviteit biedt een ideale omgeving om dergelijke initiatieven op te zetten. Meer in het algemeen beperkt de AMvB de prikkel om innovatief zorgaanbod te ontwikkelen, en/of te experimenteren met zorgaanbod dat op iets langere termijn de schadelast kan beperken. Naar onze mening staat de AMvB op gespannen voet met het Europees recht en is de maatregel niet objectief noodzakelijk ter bescherming van het algemeen belang. Integendeel, de AMvB verkleint voor senioren de toegangsmogelijkheden tot een betaalbare ziektekostenverzekering en een bijbehorend innovatief zorgaanbod-op-maat. De AMvB doet hiermee meer afbreuk aan het sociale karakter van de zorgverzekering dan dat deze het sociale karakter ervan beschermt.

Bijlage