Wetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijken van terrorisme en openbare steunbetuiging aan terroristische organisaties

Reactie

Vraag1

Deze wet is op z'n best overbodig en op z'n ergst totalitair.

Het oproepen tot strafbare feiten, specifiek in de context van terrorisme, is al strafbaar in de vorm van "opruiing (artikel 131 Sr), groepsbelediging (artikel 137c Sr), haatzaaien (artikel 137d Sr) of het voortzetten van de werkzaamheid van verboden organisaties (artikel 140, tweede lid, Sr)" (Memorie van toelichting verheerlijken terrorisme, p.4). Deze wetten beperken de vrijheid van meningsuiting al aanzienlijk om de openbare orde en veiligheid te kunnen handhaven. Zo is het volledige ledenbestand van onze grootste regeringspartij in 2020 veroordeeld voor groepsbelediging. Als vooraanstaande politici al kunnen worden veroordeeld onder deze wetten, is de openbare veiligheid dan niet voldoende beschermd?

Behalve voor de vrijheid van meningsuiting is deze wet ook een bedreiging voor het democratisch proces. Door het gebrek aan definitie van "steun betuigen" opent dit wetsvoorstel de deur voor het vervolgen van mensen die deelnemen aan een protest tegen het op de terrorismelijst zetten van een organisatie. Hiermee zou demonstreren, een essentieel recht voor een democratie, in zijn volledigheid strafbaar worden als het gaat om een dergelijk besluit van het kabinet. Dit wetsvoorstel voorziet het kabinet van een middel om het maatschappelijk debat rond het verbieden van organisaties stil te leggen.

Het is belangrijk om van nieuwe wetten niet alleen na te lopen hoe ze correct gebruikt kunnen worden, maar ook hoe ze misbruikt kunnen worden. Hierbij hoeft niet eens in hypotheses te worden gedacht: in Nederland wordt het recht op demonstratie al bedreigd. Nederland is bijvoorbeeld in 2023 op de vingers getikt door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens over schendingen van het demonstratierecht, en organisaties als Amnesty International hebben hun zorgen geuit over de mate waarin het demonstratierecht in Nederland onder druk staat. De dreiging van vervolging die van dit wetsvoorstel uitgaat is een buitenproportionele inperking van het demonstratierecht bovenop de wetten die nu al knagen aan dit fundamentele onderdeel van het democratisch proces.

Mijn conclusie is dat dit wetsvoorstel niet alleen een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting is, maar ook voor de gezondheid van onze democratie.