Wetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijken van terrorisme en openbare steunbetuiging aan terroristische organisaties

Reactie

Vraag1

Het voorliggende wetsvoorstel schetst een ernstig beeld van de dreiging van terrorisme en radicaliserende boodschappen. Toch ontbreekt een overtuigende proportionaliteitsafweging. Hoewel het kabinet erkent dat bestaande strafbepalingen zoals opruiing, haatzaaien en groepsbelediging in veel gevallen al inzetbaar zijn, wordt onvoldoende onderbouwd waarom deze niet volstaan en waarom uitbreiding van strafrecht noodzakelijk is. Alternatieven, zoals intensivering van bestaande instrumenten of niet-strafrechtelijke maatregelen (preventie, toezicht, voorlichting), worden nauwelijks besproken. Daarmee mist de memorie een serieuze toets aan het subsidiariteitsbeginsel.

Bovendien brengt dit wetsvoorstel een groot risico met zich mee voor de vrijheid van meningsuiting, een van de kernwaarden van onze democratische rechtsstaat. De voorgestelde strafbaarstellingen zijn ruim geformuleerd en bestrijken uitingen die niet per se oproepen tot geweld, maar wel als verheerlijkend kunnen worden uitgelegd. Dat kan leiden tot een “chilling effect” waarbij legitieme, kritische of satirische uitlatingen ten onrechte onder verdenking komen te staan. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft herhaaldelijk benadrukt dat juist ook schokkende en controversiële uitingen bescherming verdienen.

Kortom, de noodzaak van dit voorstel is onvoldoende overtuigend aangetoond, alternatieven zijn niet serieus onderzocht en de risico’s voor fundamentele rechten zijn groot. Daarmee schiet het wetsvoorstel tekort in de vereiste proportionaliteits- en subsidiariteitstoets.