Wetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijken van terrorisme en openbare steunbetuiging aan terroristische organisaties

Reactie

Vraag1

Dit wetsvoorstel vormt een directe bedreiging voor de democratische rechtsstaat. Hoewel bescherming tegen terrorisme legitiem is, creëert het strafbaar stellen van vage termen zoals “verheerlijking” een gevaarlijk precedent. Zulke wetten worden in andere landen al misbruikt om dissidenten, politieke tegenstanders en activisten te vervolgen.

Het recht op vrijheid van meningsuiting is verankerd in zowel het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR) als in artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Deze rechten beschermen niet alleen populaire meningen, maar ook uitingen die “offend, shock or disturb”, zoals het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stelt (Handyside t. VK, 1976). Beperkingen zijn enkel toegestaan als ze wettelijk vastgelegd, noodzakelijk en proportioneel zijn.

Het begrip “verheerlijking” is echter te vaag en laat ruimte voor willekeurige handhaving. In landen zoals Spanje zijn kunstenaars, rappers en sociale mediagebruikers veroordeeld voor het uiten van politieke meningen die als “verheerlijkend” werden geïnterpreteerd. De VN-Speciaal Rapporteur voor mensenrechten en terrorismebestrijding heeft gewaarschuwd dat zulke wetten uitingen kunnen criminaliseren die door het internationaal recht worden beschermd.

Ook bestaat het reële risico dat dit wetsvoorstel wordt ingezet tegen vreedzame demonstraties of kritische meningen. Wie zich solidair verklaart met historisch gemarginaliseerde groepen of kritiek uit op staatsbeleid, loopt het risico om strafrechtelijk vervolgd te worden—niet vanwege gewelddaden, maar omwille van woorden.

Volgens artikel 52 van het EU-Handvest van de Grondrechten moeten beperkingen op grondrechten noodzakelijk en proportioneel zijn. Dit voorstel schiet daarin tekort en zet de deur open naar repressie in plaats van bescherming.

In een democratie is het beschermen van fundamentele rechten essentieel—juist in tijden van dreiging.