Denk mee met de Staatscommissie rechtsstaat

Reactie

Naam Graag vast beginnen! TPJ Mars
Plaats Culemborg
Datum 2 juni 2023

Vraag1

Voor haar onderzoek is de Staatscommissie rechtsstaat op zoek naar ervaringen en perspectieven van burgers op de rechtsstaat en de rechtsstatelijke cultuur in Nederland. Welk onderwerp verdient in uw ogen speciale aandacht en waarom? Wat zijn concrete maatregelen om het functioneren van de regering, het parlement en de rechtspraak en hun onderlinge verhouding in de praktijk te verbeteren? Hoe kan de rechtsbescherming van de burger effectief beter worden?
Het drong pas recent tot me door: we hebben op de departementen het functioneren van de rechtsstaat niet belegd.
Dat doet me denken aan ergens midden jaren nul, toen ik als 'jonge' ambtenaar op zoek ging naar de verantwoordelijke ambtenaar voor privacy. Natuurlijk: er was toen het College Bescherming Persoonsgegevens, de voorloper van de AP, we hadden een op zich keurige wet, en mijn collega's waren het er over eens dat Justitie voor privacy de beleidsverantwoordelijkheid droeg. Maar op dat departement kon ik niemand vinden die zich dossierhouder achtte. Gelukkig kwam late de EU met de AVG . . .
Met de rechtsstaat is dat nu net zo. Ik denk dat we de beleidsverantwoordelijken deze keer moeten zoeken bij BZK - niet voor niets is de staatscommissie daar opgehangen. Ik ben niet zelf op zoek gegaan binnen BZK, maar ik vrees het ergste. Veel en vaak wordt, in introductieteksten over de departementen bijvoorbeeld, de rechtsstaat aangeroepen, maar bij nadere beschouwing is dat steeds alleen als context, als achtergrond, als veronderstelde omgeving. Ook al hebben we een DG met "rechtsstaat" in de titel, niemand te vinden die serieus tijd en ruimte heeft om zich het functioneren van de rechtsstaat _an sich_ aan te trekken, te evalueren of bevorderen. Of nu inmiddels één FTE, begrijp ik, bij Financiën. Daarnaast, misschien nog raarder, wel een paar collega's bij BuZa die zich bezig houden met het functioneren van rechtsstaten elders. En nu de ondersteuning van de staatscommissie, natuurlijk . . .
Laten we beginnen met een serieuze bezetting. Eén FTE per departement lijkt me nog vér onder het minimum. Vergelijk het met de bezetting aan integriteitscoördinatoren. Waar zijn de rechtsstatelijkheidscoördinatoren?
En als ik lid van de Staatscommissie was zou ik mijn werkzaamheden opschorten totdat het SGO in een voorlopige voorziening minstens 20 FTE aangesteld zou hebben. Daarna kijken we verder.