Novelle strafbaarstelling illegaal verblijf

Reactie

Vraag1

Geachte minister,

Geen mens is illegaal. Strafbaarstelling van verblijf zonder verblijfsrecht draagt bij aan stigmatisering en uitsluiting. Deze strafbaarstelling staat op gespannen voet met de mensenrechten en ondermijnt waardigheid en veiligheid.

Het is positief dat de novelle stelt dat humanitaire hulp niet strafbaar mag zijn. Toch blijft het risico bestaan dat hulpverleners of burgers door onduidelijke grenzen worden ontmoedigd. Toegang tot zorg, onderwijs en bescherming tegen uitbuiting zijn universele rechten. Die mogen niet afhankelijk zijn van verblijfsstatus.

Daarnaast is de strafbaarstelling van verblijf zonder verblijfsrecht zelf onaanvaardbaar. Zij drijft kwetsbare mensen verder de schaduw in, vergroot de kans op vermijdbaar lijden en brengt de volksgezondheid van alle andere mensen in Nederland in gevaar doordat zorg wordt gemeden en infectieziekten, zoals tuberculose, later opgespoord worden. Ook voor zorgverleners schept dit een onwerkbare spanning: hun ethische plicht tot hulpverlening botst met de angst patiënten te schaden.
Patienten zullen bang zijn dat ze aangegeven worden en zorg mijden.
Hulpverleners zullen cruciale informatie niet durven te noteren, omdat ze bang zullen zijn dat dat tegen de patienten gebruikt kan worden.

Daarnaast is er de vraag, stel dat mensen gedetineerd worden, wat gebeurt er als ze de gevangenis weer uitkomen? Weer er in, want illegaal? Uitgezet, maar een ‘land van herkomst’ kent ze niet en weigert ze te accepteren?

Ik verzoek u daarom het wetsvoorstel zó te wijzigen dat hulp aan mensen ondubbelzinnig is gevrijwaard van strafbaarheid én dat de strafbaarstelling van verblijf zonder verblijfsrecht in haar geheel wordt geschrapt. Want de kern is en blijft: geen mens is illegaal.