Novelle strafbaarstelling illegaal verblijf

Reactie

Vraag1

Opeens op een dag in juli 2025 werd een amendement goedgekeurd over ‘het strafbaar stellen van illegaal verblijf van vreemdelingen’. Een heel vergaand amendement. De groep die onder artikel 108a te lijden kan krijgen is veel groter dan de mensen in asielprocedures. In hoeverre kan een dergelijke strafbaarstelling via een amendement van de asielwet ingevoerd worden?
De advisering van de Raad van State na de adviesvraag van de minister is duidelijk: “Het wetgevingsproces voorafgaand aan de stemming over het amendement is onzorgvuldig verlopen”. Zie verder Hoofdstuk 2 Zorgvuldige wetgeving. In Hoofdstuk 2b staat o.a. “Gelet op het ingrijpende karakter en de praktische gevolgen van het voorstel had het uit oogpunt van zorgvuldige wetgeving in de rede gelegen als zo nodig met spoed, door middel van een separaat wetsvoorstel de reguliere wetgevingsprocedure zou zijn gevolgd”. Ook geeft de advisering aan, dat de minister en de Tweede Kamer zich onvoldoende hadden voorbereid op de verstrekkende gevolgen etc. van dit amendement. Zie Hoofdstuk 2 van de advisering.
Verder verwijs ik naar documenten van de IND, de VNG, de politie en 3 Overheidsinspecties en de Advisering van de Raad van State t.a.v. de twee Asielwetten. Het is belangrijk dat al deze informatie en advisering gebruikt gaat worden bij de toekomstige beslissingen (i.p.v. het negeren ervan). Als wetten bijv. niet uitvoerbaar zijn, zal er heel veel stagneren en zal er steeds minder grip komen op migratie.
Over de novelle: In de advisering van de Raad van State werd ook de optie gegeven om artikel 108a te schrappen. Dat lijkt mij de beste keuze: Strafbaar zijn schept angst waardoor mensen die keihard hulp nodig hebben, te bang worden om die hulp te vragen.