Novelle strafbaarstelling illegaal verblijf

Reactie

Vraag1

Ik ben fel tegen de wet strafbaarstelling illegaal verblijf en tegen deze novelle die het strafbaar maakt om onrechtmatig in Nederland te verblijven én niet kan garanderen dat hulp aan mensen die ongedocumenteerd zijn dat niet ook is.

Deze maatregel is juridisch onzorgvuldig, onuitvoerbaar en gevaarlijk voor kwetsbare mensen én voor de professionals en vrijwilligers die hen bijstaan. De Raad van State heeft terecht gewezen op grote onduidelijkheden en het reële risico dat ook hulpverleners onbedoeld strafbaar kunnen worden. De novelle neemt deze zorgen niet weg en laat essentiële vragen open.

Maatschappelijke organisaties – van zorgorganisaties en kerken tot politie en NGO’s – waarschuwen voor een ernstig chilling effect: angst en ontmoediging waardoor mensen hun rechten niet durven benutten en hulpverleners terughoudend worden. Dit bedreigt de toegang tot basisvoorzieningen zoals medische zorg, onderwijs voor kinderen en opvang. De kans op uitbuiting en mensonwaardige situaties neemt hierdoor toe.

Daarnaast ontbreekt iedere overtuigende onderbouwing dat strafbaarstelling daadwerkelijk bijdraagt aan terugkeerbeleid. Politiediensten, IND, advocatuur en andere deskundigen verwachten juist averechtse effecten: minder vrijwillige terugkeer, meer detentie zonder perspectief, verlies van vertrouwen in de overheid en verstoring van zorg- en terugkeertrajecten. Er is geen gedegen uitvoeringstoets of impactanalyse uitgevoerd, terwijl uitvoeringsproblemen en risico’s voor de openbare orde evident zijn.

De maatregel druist bovendien in tegen fundamentele mensenrechten. Het criminaliseren van het enkele bestaan zonder verblijfsrecht tast toegang tot zorg, onderwijs en een menswaardig leven aan.

Conclusie: artikel 108a moet worden ingetrokken. Kies voor mensgerichte, structurele oplossingen die daadwerkelijk bijdragen aan rechtvaardig migratiebeleid in plaats van een strafrechtelijke route die problemen verergert en levens in gevaar brengt.