Verlenging naturalisatietermijnen

Reactie

Vraag1

Bijgevoegd document bevat een reactie op het voorstel om de naturalisatietermijn te verlengen van vijf naar tien jaar. Toegang tot het Nederlanderschap is van grote waarde en bevordert integratie, maar een verdubbeling van de wachttijd is geen effectief beleidsinstrument. Onderzoek laat zien dat binding met het land ontstaat door sociale participatie, taalvaardigheid, economische zelfstandigheid en juridische zekerheid – niet door het verstrijken van tijd. Naturalisatie werkt juist als katalysator: genaturaliseerde migranten participeren meer op de arbeidsmarkt, volgen vaker onderwijs en voelen zich sneller thuis. Landen met kortere naturalisatietermijnen kennen bovendien hogere naturalisatiegraden en betere integratieresultaten. Een verlenging van de termijn is daarom disproportioneel: zij bevordert geen duurzame binding, belemmert integratie, vergroot de administratieve lasten en houdt inwoners langer buiten volledige politieke rechten.

De veronderstelling dat een langere termijn misbruik tegengaat, vindt geen empirische steun. Praktische motieven voor naturalisatie – zoals rechtszekerheid en betere kansen op de arbeidsmarkt – gaan doorgaans samen met emotionele binding en identificatie met Nederland. Het huidige systeem biedt al voldoende waarborgen via inburgerings- en taaltoetsen, afstand van de oorspronkelijke nationaliteit en de verklaring van verbondenheid. Een verdere verzwaring treft vooral kwetsbare groepen en vergroot maatschappelijke uitsluiting, zonder misbruik te voorkomen.

Internationaal gezien neemt Nederland met vijf jaar een middenpositie in Europa in. Een verhoging naar tien jaar zou Nederland tot de strengste landen maken, terwijl landen als Zweden, België en Canada juist inzetten op toegankelijk burgerschap als motor van integratie – met aantoonbaar betere resultaten. Bovendien is de voorgestelde wijziging bestuurlijk inefficiënt: zij verlengt onzekerheid, verhoogt de uitvoeringslast en vertraagt de start van integratieprocessen bij groepen die pas bij naturalisatie aan eisen moeten voldoen.

Deze reactie pleit daarom voor behoud van de huidige termijn en voor investeringen in bewezen effectieve integratieprogramma’s. Een evenwichtig naturalisatiebeleid moet zowel binding waarborgen als inclusieve participatie bevorderen – zonder onnodige drempels voor wie hier duurzaam wil bijdragen aan de samenleving.

Bijlage