Belasting op luchtvaart

Reactie

Naam Dr PHM America
Plaats Eindhoven
Datum 3 september 2018

Vraag1

1. Achtergrond
In het internationale luchtvervoer is op dit moment geen accijns verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen, en geen btw over vliegtickets. De invoering van een belasting op luchtvaart leidt tot een opbrengst die, net als andere belastingen zoals btw en accijns, ten goede komt aan de algemene middelen waaruit de overheidsuitgaven worden betaald. Tegelijkertijd zouden daarmee de negatieve milieugevolgen van de luchtvaart, die nu niet of slechts ten dele worden doorberekend aan vliegmaatschappijen en hun klanten, wat beter tot uitdrukking komen in de prijs van luchtvervoer. Dit kan leiden tot verkleining van het prijsverschil met mogelijke alternatieve vervoermiddelen die minder milieubelastend zijn, en daarmee tot een andere keuzes door consumenten. Het kan echter afhankelijk van de omstandigheden, zoals tarieven en afstand naar een alternatieve luchthaven buiten Nederland, ook leiden tot de keuze om af te zien van de reis of te reizen via een luchthaven over de grens, waar geen belasting op luchtvaart wordt geheven.

Vraag 1
Hoe kijkt u aan tegen deze aspecten van een belasting op luchtvaart? Zijn er onderwerpen die u in dit verband onder de aandacht wil brengen en zo ja, kunt u deze toelichten?
Ik vind het heel belangrijk dat belastingen evenredig worden verdeeld over verschillende vervoermiddelen en het ontbreken van belasting op luchtvaart is mij dan ook een doorn in het oog. Wat mij betreft moet de luchtvaart een belasting betalen die in lijn is met het vervuilende karakter ervan, zodat alternatieven (zoals auto en trein, maar ook het vermijden van reizen) een eerlijke kans krijgen.

Vraag2

2. Onderzoek verschillende opties en proces
Hoewel de voorkeur van het kabinet uitgaat naar het eerste, Europese spoor, zijn de afgelopen maanden ook het tweede spoor (een heffing op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen) en het derde spoor (een belasting per passagier) al onderzocht. Dit is nodig omdat de zorgvuldige invoering van een belasting op luchtvaart een voorbereidingstijd vraagt van enkele jaren. CE Delft heeft onderzoek gedaan naar de mogelijke effecten van de drie verschillende opties. De resultaten van dit onderzoek heeft het kabinet op 29 juni 2018 verstuurd aan beide Kamers. Het onderzoek is bijgevoegd bij deze consultatie.

Vraag 2
Geeft het voorgaande u aanleiding tot opmerkingen en zo ja, kunt u dit toelichten?
Ten eerste is elke luchtvaartbelasting beter dan geen belasting. Ten tweede vind ik in principe dat luchtvaart belast moet worden op basis van de vervuiling (CO2-uitstoot maar ook fijnstof en lawaai), zodat er een duidelijke aansporing is om die vervuiling te verminderen of te compenseren. Daarbij realiseer ik me dat het niet gemakkelijk is om dit principe tot uitvoering te brengen, en ten aanzien daarvan verwijs ik weer naar mijn eerste punt: elke luchtvaartbelasting beter dan geen belasting.

Vraag3

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

3. Btw en accijns
Een van de redenen dat het kabinet een belasting op luchtvaart onderzoekt, is dat in het internationale vliegverkeer geen accijns is verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen en geen btw over vliegtickets. Om dit op Europees niveau te veranderen is voor beide belastingen een voorstel nodig van de Europese Commissie, dat vervolgens met unanimiteit moet worden aangenomen. Om brandstof voor vliegtuigen op Europees niveau in de accijnsheffing te kunnen betrekken is het in theorie ook een optie om op Europees niveau bilaterale luchtvaartverdragen op dit punt te herzien.

Vraag 3
Wat is uw mening over deze opties? Ziet u nog een andere mogelijkheid om te bereiken dat de luchtvaart wordt betrokken in de heffing van btw en accijns, en ziet u hier ook een rol voor de luchtvaartsector zelf? Kunt u dit toelichten?
Ik vind dat het kabinet ALLE maatregelen moet nemen om een effectieve belasting van luchtvaart te realiseren, want het is volstrekt onacceptabel dat zo een sector wordt uitgesloten van gangbare belastingen. Behalve de genoemde maatregelen vind ik ook dat de overheid de burgers meer bewust moet maken van de onbalans in belasting tussen luchtvaart en andere sectoren: geen belasting op luchtvaart betekent meer belasting op benzine en andere zaken.

Vraag7

Spoor 2 Een belasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

7. Consequenties belasting per vliegtuig
Als bezwaar tegen een belasting per vliegtuig wordt wel gezien dat dan ook transferreizigers en luchtvracht in de heffing worden betrokken. Zie in dit verbrand ook de toelichting bij vraag 9 over het buiten de heffing laten van transferreizigers bij een passagiersbelasting.

Vraag 7
Hoe kijkt u aan tegen deze consequentie van een belasting per vliegtuig?
Wat mij betreft is het niet meer dan logisch dat ook transferreizigers en luchtvracht in de heffing worden betrokken, want die zijn ook medeveroorzakers van de vervuiling.

Vraag9

Spoor 3 Een vliegticketbelasting

9. Positie transferreizigers
In de Europese landen waar op dit moment een ticketbelasting wordt geheven, zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, geldt deze belasting niet voor transferreizigers. De belasting wordt alleen geheven voor passagiers die hun reis beginnen op de desbetreffende luchthaven. Aan de andere kant is het tarief daarbij in de meeste gevallen afhankelijk van de eindbestemming, ongeacht eventuele transfers op binnen- of buitenlandse luchthavens gedurende de reis. Op deze manier wordt alleen in het land waar de reis aanvangt belasting geheven, en wel eenmaal, over het volledige traject.

Vraag 9
Hoe kijkt u aan tegen deze opzet, waarbij alleen belasting wordt geheven in het land waar de reis aanvangt, eenmalig en over het volledige traject van de reis? Kunt u dit toelichten?
Uiteindelijk moeten we wel een sluitend systeem hebben. Het zou mijn voorkeur hebben om per vliegtuig te belasten en om die manier de belasting evenredig te krijgen met de vervuiling die hier in Nederland wordt veroorzaakt. Maar als er Europese afspraken (en liefst wereldwijde, natuurlijk) kunnen worden gemaakt over het belasten bij de aanvang van de reis dan is dat ook acceptabel.