Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam Anoniem
Plaats Haarlem
Datum 24 februari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Ja. Langeafstandsvluchten dragen onevenredig meer bij aan de uitstoot, een gedifferentieerde belasting kan gedragsverandering stimuleren, inkomsten genereren voor groene initiatieven en is in lijn met het principe "de vervuiler betaalt". Het moet echter zorgvuldig worden geïmplementeerd om CO2-lekkage en negatieve gevolgen voor concurrentievermogen en toerisme te voorkomen.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja. Zeer korte vluchten veroorzaken per kilometer onevenredig veel uitstoot en hebben vaak duurzamere alternatieven zoals de trein. Een extra belasting kan reizigers stimuleren om deze alternatieven te kiezen, de uitstoot te verminderen en inkomsten te genereren voor groene initiatieven. Het is echter belangrijk om de impact op de connectiviteit van regio's en de concurrentiepositie van luchthavens te monitoren en te mitigeren. Een zorgvuldige implementatie en evaluatie zijn essentieel. Denk hierbij aan tegelijkertijd treinreizen makkelijker en meer betaalbaar maken.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja. Zeer lange vluchten hebben een aanzienlijk hogere totale uitstoot dan kortere vluchten. Een extra belasting op deze vluchten is gerechtvaardigd vanuit het oogpunt van:
- Verantwoordelijkheid: Degenen die het meest bijdragen aan de klimaatimpact van de luchtvaart, dragen ook meer bij aan de oplossing.
- Gedragsverandering: Een hogere prijs kan reizigers stimuleren om de noodzaak van dergelijke lange reizen te heroverwegen of alternatieven te zoeken.
- Inkomsten genereren: De extra inkomsten kunnen worden gebruikt voor investeringen in duurzame luchtvaarttechnologieën en -brandstoffen.
Het is echter belangrijk om rekening te houden met de potentiële impact op de concurrentiepositie van luchtvaartmaatschappijen en de connectiviteit van verre bestemmingen. Een gefaseerde implementatie en gerichte ondersteuning voor de sector kunnen deze effecten helpen verzachten.

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Nee, het creeren van uitzonderingen brengt te veel risico's met zich op het gebied van complexiteit, eerlijkheid, milieu-impact en kan zorgen dat omzeiling van de regelgeving makkelijker wordt:
-Complexiteit en administratieve lasten: Het creëren van uitzonderingen voor specifieke landen of gebieden vergroot de complexiteit van het belastingstelsel en kan leiden tot hogere administratieve kosten.
- Oneerlijkheid: Het toekennen van lagere tarieven aan sommige landen kan als oneerlijk worden ervaren door andere landen die op vergelijkbare afstand liggen maar geen uitzondering krijgen. Dit kan leiden tot diplomatieke spanningen en beschuldigingen van discriminatie.
- Milieu-impact: Het verlenen van uitzonderingen kan de effectiviteit van de vliegbelasting in het verminderen van de uitstoot van de luchtvaart ondermijnen.
- Omzeiling: Meer uitzonderingen en regels maken het makkelijker te omzeilen. Denk aan een uitzondering voor vergelegen gebieden van Europese landen zoals de Spaanse eilanden, kunnen ervoor zorgen dat deze landen een administratieve stop worden voor vluchten naar verdergelegen gebieden.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Een volledig uniforme vliegbelasting is wellicht niet de meest effectieve of rechtvaardige aanpak. Gerichte uitzonderingen of differentiatie kunnen worden gerechtvaardigd om specifieke beleidsdoelen te bereiken, mits deze zorgvuldig worden ontworpen en geëvalueerd. Het overkoepelende doel moet zijn en blijven: emissie reductie.
Eventueel lagere tarieven voor vluchten die voldoen aan strenge emissienormen bijvoorbeeld lichte vliegtuigen of die vliegen met SAF. Ook voor vluchten naar afgelegen gebieden met beperkte alternatieve vervoersmogelijkheden of vuchten voor essentiële doeleinden, zoals medische evacuaties of humanitaire doeleinden, kunnen uitzonderingen gemaakt worden.
Eventueel hogere tarieven voor vluchten met particuliere jets of luxe vliegtuigen en vluchten met een zeer hoge uitstoot per passagier.
Geen uitzonderingen voor transfer passagiers, tenzij het zorgt vooremissie reductie.