Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam Tom Berben
Plaats Bilthoven
Datum 20 februari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Lange vluchten veroorzaken een veel hogere uitstoot van CO2 (en andere vervuiling, zoals ultrafijnstof, etc.) dan korte vluchten. De maatschappelijke kosten van vliegverkeer zijn daardoor hoger voor lange vluchten dan voor korte, dit moet terug komen in de totale prijs van een vliegticket.

Ja, langere vluchten moeten zwaarder belast worden dan korte vluchten.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Dit heeft alleen zin als de belasting op duurzamere opties ook omlaag gaat én er fors geïnvesteerd wordt in het verbeteren van treinnetwerken zowel binnen landen als tussen landen in de Europese Unie. Een poging om mensen te laten kiezen voor treinvervoer door de belasting op vliegen te verhogen zonder het verhogen van de capaciteit en de kwaliteit van duurzaam vervoer binnen de EU gaat averechts werken en wekt daarnaast frustratie tegen de maatregel en tegen de EU aan.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja, deze vluchten hebben een buitenproportioneel effect op het klimaat. Naast een hogere totale CO2 uitstoot leiden vliegtuigstrepen die door deze vluchten achtergelaten worden tot opwarming.

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Nee. Het uitgangspunt moet zijn dat er een eerlijke prijs wordt betaald voor de uitgestoten vervuiling. Doordat de vervuiling grotendeels samenhangt met de lengte van de vlucht, moet die lengte leidend zijn voor de hoogte van de vliegbelasting.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Transferpassagiers vervuilen twee keer, maar betalen niet één keer belasting in Nederland (en leveren economisch nauwelijks iets op buiten de luchthaven Schiphol). Dit is een onhoudbare situatie en transferpassagiers zouden geen uitzonderingspositie moeten hebben voor vliegbelasting.