Wet uitwerking burgerschapsopdracht WEB

Reactie

Naam ROC Mondriaan (K.B. Groeneveld)
Plaats Den Haag
Datum 24 april 2025

Vraag1

Wilt u reageren op het wetsvoorstel uitwerking burgerschapsopdracht WEB? Dan kunt u hier uw reactie geven. U kunt dat doen door een bericht achter te laten of door een bericht te uploaden.
Vanuit docenten Burgerschap:
Het wetsvoorstel uitwerking burgerschapsopdracht WEB wordt goed ontvangen binnen ROC Mondriaan. Docenten staan positief tegenover de plannen mede omdat het de status van burgerschap verhoogt. Het is belangrijk dat er meer duidelijkheid komt over wat we precies bedoelen met de burgerschapsopdracht.
De dimensie Vitaal wordt wel gemist. Zorgen worden geuit over de studenten die te maken hebben met uitdagingen. Zij leren minder goed als er mentale uitdagingen zijn en vallen sneller uit. Positief wordt het werken aan veiligheid, discriminatie en solidariteit bevonden.
Er is begrip voor het uitwerken van een visie. Daarnaast zouden docenten ook graag meer kaders zien van onderwerpen die besproken zouden moeten worden.

Vanuit examinering:
1. Dit is alleen de wijziging op de burgerschapsopdracht. Over het burgerschapsonderwijs (en examinering) wordt eigenlijk nog niets over gezegd die volgt later en t.a.v. examinering wordt dit in het EKB uitgewerkt.
2. Art. 3 van het EKB (de examenonderdelen) wordt overgeheveld naar de WEB.
3. vavo valt wel onder de burgerschapsopdracht, maar niet onder de kwalificatie-eis burgerschap. Dit is alleen dus voor het mbo.
4. De burgerschapsopdracht gaat op 01-08-2026 in. Wanneer het EKB in gaat is nu nog onbekend.

Hoe dit in het EKB wordt uitgewerkt, dat zicht is er niet en is de vraag of daar een consultatie komt op het EKB. Vanuit het examenperspectief zijn hier nog vragen over. Zoals bijv. hoe het resultaat wordt weergegeven. Hoe vrijstellingen worden geregeld. Of er compensatie tussen resultaten mogelijk is. Hoe de eisen geformuleerd worden en de relatie die dit heeft met de examinering. De formulering is vaak bepalend voor de vorm waarin je examineert; Kennisexamen, vaardigheidsexamen, presentatie etc.

Vraag2

Wat vindt u van de uitvoerbaarheid van het wetsvoorstel met betrekking tot de burgerschapsopdracht op mbo- en vavo-instellingen? Zijn er specifieke voorbeelden of ervaringen die u kunt delen?
In de huidige situatie is er veel verschillen in de organisatie, facilitering en de inhoud die aan burgerschap wordt gegeven. Dit geldt ook voor de professionalisering van de docenten. Docenten moeten goed voorbereid zijn om de nieuwe kwalificatie-eisen te kunnen onderwijzen en examineren. Het adviesrapport benadrukt het belang van ontwikkel- en implementatietijd voor docenten en scholen om hun onderwijs aan te passen en te ontwikkelen. Heldere uitspraken over genoemde onderdelen kunnen behulpzaam zijn om hier invulling en uitvoering aan te geven.

Vraag3

Hoe denkt u dat deze doelstellingen de kwaliteit van het (burgerschaps)onderwijs kunnen verbeteren?
ROC Mondriaan beschouwt veel onderdelen van het voorstel, waaronder het waarborgen van een veilige schoolcultuur in lijn met democratische waarden, nu al als onderdeel van zijn opdracht. Echter, het voorstel specificeert onvoldoende hoe op de naleving hiervan wordt toegezien. Ook op dit punt vraagt ROC Mondriaan aandacht voor de proportionaliteit van de verantwoordingsplicht, mede om onnodige administratieve druk te voorkomen.

Vraag4

Denkt u dat het wetsvoorstel voldoende flexibiliteit biedt voor mbo- en vavo-instellingen om hun eigen identiteit en visie te behouden? Kunt u dit toelichten?
Er is steun voor het idee dat het vak burgerschap een passende afsluiting verdient met een instellingsexamen. Wel worden er zorgen geuit over de proportionaliteit van een dergelijk examen; dit wordt gezien als een verdere intensivering waar het mbo mee te maken krijgt. Er wordt specifiek aandacht gevraagd voor het bewaken van het beroepsgerichte karakter van het mbo-onderwijs, met name voor BBL-studenten gezien de beperkte beschikbare onderwijstijd (BOT). Samenvattend is het cruciaal dat de burgerschapsopdracht, een instellingsexamen en het onderwijs dat daarbij past, met maatwerk kan worden aangeboden dat recht doet aan de diversiteit van opleidingstrajecten en mbo-studenten.

Vraag5

Welke mogelijke effecten verwacht u dat het wetsvoorstel heeft op de leeromgeving en de cultuur binnen mbo- en vavo-instellingen? Zijn er positieve of negatieve gevolgen die u voorziet?
Het wetsvoorstel kan leiden tot een meer inclusieve en participatieve leeromgeving, waar studenten actief betrokken worden bij maatschappelijke vraagstukken en besluitvormingsprocessen. Dit kan de sociale cohesie en het gevoel van gemeenschap binnen de school versterken.
Een mogelijke uitdaging is de extra belasting voor docenten en studenten door de invoering van instellingsexamens. Ook de uitdaging en wens beschreven bij vraag 4 geldt hier.