Wet stelselvernieuwing rechtsbijstand

Met dit wetsvoorstel worden maatregelen doorgevoerd om de stelselvernieuwing rechtsbijstand vorm te kunnen geven. Om de houdbaarheid van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand ook voor de toekomst te waarborgen, is van tijd tot tijd vernieuwing en modernisering van het stelsel nodig.

Consultatie gegevens

Publicatiedatum	04-11-2014
Einddatum consultatie	14-12-2014
Status	Gesloten
Type consultatie	Wet
Organisatie	Ministerie van Justitie en Veiligheid
Onderwerpen	Bestuursrecht

Publicatie reacties

Reacties worden gepubliceerd tijdens de loop van de consultatie. Alleen die reacties worden gepubliceerd waarvan is aangeven, door de inzender, dat deze openbaar mogen zijn.

Doel van de regeling

In brieven van 10 juli 2012, 12 juli 2013 en 18 februari 2014 van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer is de stelselvernieuwing rechtsbijstand aangekondigd. Dit wetsvoorstel geeft invulling aan de visie van de regering op de gesubsidieerde rechtsbijstand en de toegang tot het recht en de rechter. Die visie is uiteengezet in de brief van 13 december 2013 van de Minister en Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan de Eerste Kamer naar aanleiding van de motie Kox c.s. Met het in de genoemde brieven aangekondigde maatregelenpakket wordt het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand bij de tijd gebracht en voor langere termijn houdbaar en beheersbaar gemaakt. Bij het vormgeven van het vernieuwde stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand is het waarborgen van de toegang tot de rechter voor een ieder het leidend criterium.

Met dit wetsvoorstel worden de volgende maatregelen getroffen:
- de invoering van een versterkte eerstelijnsvoorziening rechtsbijstand, belast met rechtsbijstandverlening aan rechtzoekenden met het oog op het laagdrempelig, effectief en efficiënt oplossen van juridische problemen en geschillen, waar mogelijk als alternatief voor de gang naar een advocaat en/of de rechter;
- de invoering van een systeem van gesubsidieerde rechtsbijstand met een terugbetalingsverplichting voor rechtzoekenden in bepaalde echtscheidingszaken, waarin het gezinsinkomen hoog genoeg geacht kan worden om de kosten van rechtsbijstand uiteindelijk zelf te dragen;
- het beperken van de ambtshalve toevoeging verdachten.

Doelgroepen die door de regeling worden geraakt

Rechtzoekenden en rechtsbijstandsverleners (met name advocaten).

Verwachte effecten van de regeling

Met de stelselvernieuwing rechtsbijstand wordt per 2018 een structurele bezuiniging van € 85,1 miljoen gerealiseerd op de uitgaven voor gesubsidieerde rechtsbijstand. Dat bedrag is opgebouwd uit de besparingen als gevolg van de maatregelen die met dit wetsvoorstel, bij algemene maatregel van bestuur of via een afzonderlijk wetsvoorstel worden ingevoerd, dan wel maatregelen waarvoor geen wetgeving nodig is.

De stelselvernieuwing leidt per saldo tot een lichte afname van de administratieve lasten voor het bedrijfsleven (rechtsbijstandverleners, veelal advocaten) en een toename van de administratieve lasten voor burgers (rechtzoekenden).

Doordat met deze wetswijziging de verantwoordelijkheid voor het doen van een aanvraag voor het verkrijgen van gesubsidieerde rechtsbijstand in een groot aantal gevallen bij de rechtzoekenden zelf wordt neergelegd, zijn rechtsbijstandverleners minder tijd kwijt aan administratieve handelingen ten behoeve van de intake van rechtzoekenden die in aanmerking willen komen voor deze rechtsbijstand. Daar staat tegenover dat de huidige vergoeding voor rechtsbijstandverleners van de administratieve kosten die het gevolg zijn van de aanvraag van gesubsidieerde rechtsbijstand komt te vervallen met dit wetsvoorstel.

Er zijn geen milieueffecten te verwachten als gevolg van deze regelgeving.

Doel van de consultatie

De consultatie vindt plaats om burgers, bedrijven en organisaties te informeren over de in voorbereiding zijnde regelgeving en hen de gelegenheid te bieden een reactie te geven op het voorstel.

Op welke onderdelen van de regeling wordt een reactie gevraagd

Het gehele wetsvoorstel en de memorie van toelichting.

Meer informatie